Ky eshte fundi i botes - Vdekja e zeze

 “Zhurma per murtajen e tmerrshme  te shfaqur ne Kine dhe qe po shperndahej permes Tartarise (Azia qendrore) ne Indi dhe Persi, Mesopotami, Siri, Egjipt, dhe ne te gjithe Azine e vogel kish mberritur ne Europe ne 1346.

U tha qe ishte nje vdekje kaq shkaterrimtare saqe e gjithe India ish pa popullsi, te gjitha territoret raportoheshin si te mbuluar nga trupa te vdekur, dhe zona te tjera ku asnje s’kish mbetur  gjalle. Sipas llogaritjes nga Papa Klementi VI  ne Avinjon, totali I raportuar I te vdekurve arriti ne 23,840,000. Ne mungese te nje koncepti te kontagjiozitetit asnje alarm serioz nuk u ndie ne Europe derisa anijet tregetare sollen trupat e zinj te shkaktuar nga semundja ne Messina nderkohe qe te tjera anije te infektuara nga Levanti e cuan murtajen ne Gjenova dhe Venecia.

 “ Nga Janari 1348 murtaja penetroi ne France permes Marsejes, dhe ne Afriken e Veriut permes Tunizise. Nga anijet pergjate brigjeve dhe lumenjve te lundrueshem, ajo u perhap drejt perendimit nga Marseja permes portit te Languedoc ne Spanje dhe drejt veriut ne lumin Rhòne ne Avignon, ku arriti ne mars. Ajo arriti Narbonen, Montpelliene, Karkasonen, dhe  Tuluzen midis Shkurtit dhe Majit, dhe ne te njejten kohe ne Itali u perhap ne Rome dhe Firence dhe ne rrethinat.

Midis muajve Qershor dhe Gusht murtaja arriti Bordo, Lion dhe Paris, u shpernda ne Burgundi, Normandi dhe ne Angline Jugore. Nga Italia gjate veres murtaja kaloi alpet ne Zvicer dhe arriti drejt lindjes ne Hungari.

Ne nje zone te caktuar murtaja arrinte te realizonte vdek
jet e parashikuara brenda 4-6 muajve dhe pastaj zbehej, me perjashtim te qyteteve te medha, ku, si te thuash kish zene rrenje ne popullaten e dendur, ulej gjate dimrit, per tu shfaqur perseri ne pranvere po aq egersisht per 6 muaj te tjere”.